Bij verslaving denk je in eerste instantie misschien aan drugs of alcohol, maar er zijn veel meer dingen waar mensen aan verslaafd kunnen raken. Tegenwoordig zien we steeds vaker dat mensen verslaafd zijn aan het internet, gamen of hun smartphone. Wat verstaan we onder deze verslavingen, wanneer vormen ze een probleem en wat kun je eraan doen?

Verslaving herkennen

We maken (bijna) allemaal dagelijks gebruik van het internet of een smartphone. Hierdoor is het ook moeilijk te bepalen of iemand verslaafd is of dat hij of zij gewoon veel tijd online doorbrengt, maar dit internetgebruik nog wel onder controle heeft. Je kunt een internetverslaving helaas niet meten aan de hand van een aantal uren die de persoon online is of zijn telefoon in zijn handen heeft.  Wel zijn er andere aanwijzingen dat er sprake kan zijn van een verslaving en deze zijn in veel gevallen gelijk aan de symptomen van andere verslavingen.

Iemand die verslaafd is aan het internet, smartphone of aan gamen, spendeert meer uren dan gemiddeld aan zijn verslaving. Wanneer iemand daar wat van zegt, zal deze persoon dit naar alle waarschijnlijkheid ontkennen of proberen te verbergen. Bij jongeren zie je vaak een vorm van ongehoorzaamheid aan een door hun ouders gestelde tijdslimiet. Internetverslaafden beleven weinig plezier aan activiteiten die zich niet online afspelen. Wanneer ze niet online kunnen zijn, kunnen onthoudingsverschijnselen optreden zoals angst, onrust, irritatie of prikkelbaar zijn.

Bovenstaande symptomen zijn al een teken dat de persoon verslaafd is, maar wanneer het te lang duurt wordt een internetverslaving, smartphoneverslaving of gameverslaving echt een probleem. Je merkt dat de schoolprestaties, het werk en de sociale contacten van de verslaafde echt gaan lijden onder zijn of haar gedrag. Ook neemt de belangstelling voor zelfverzorging (hygiëne, slaap en voedsel) steeds verder af. Er kunnen lichamelijke klachten ontstaan zoals nekklachten, branderige ogen of RSI en een slaaptekort zorgt ervoor dat ze minder fit worden. Ondanks de negatieve gevolgen van deze klachten en symptomen, zal een echte verslaving zijn activiteit voortzetten.

Professionele hulp en herstel

Wanneer blijkt dat iemand echt verslaafd is, wordt het moeilijk om zonder professionele hulp te stoppen met internetten of gamen. De eerste stap naar verbetering is het zoeken van hulp bij een afkickkliniek. Dit kan door de verslaafde zelf gedaan worden, maar het kan ook nodig zijn dat iemand uit de omgeving zorgt voor een interventie waarbij de verslaafde hulp aangeboden krijgt.

Wanneer er hulp is, is het belangrijk om op zoek te gaan naar de onderliggende oorzaak van de verslaving. Bijna iedereen maakt gebruik van het internet, maar niet iedereen raakt verslaafd. De onderliggende reden kan onder andere te maken hebben met eenzaamheid, weinig zelfvertrouwen of weinig sociale contacten. Mensen willen graag ontsnappen aan de realiteit of aan een problematische (gezins)situatie in het dagelijks leven. Het internet zorgt ervoor dat deze behoeftes toch vervuld worden. Ergens loopt de situatie echter uit de hand waardoor een verslaving ontstaat. In een persoonlijke behandeling wordt gekeken wat de persoon nodig heeft om zijn leven weer op de rit te krijgen. Dit wordt meestal bereikt door middel van een ambulante behandeling.